බංකර්-බස්ටර් බෝම්බයක් යනු කුමක්ද?
GBU-57 ලෙසින් හැඳින්වෙන “බංකර්-බස්ටර් බෝම්බය” එහි නමට අනුව, භූගතව ගැඹුරින් පිහිටි බංකර් සහ උමං මාර්ග වැනි දැඩි ඉලක්ක වෙත ප්‍රහාර එල්ල කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති අවියකි.
බෝම්බයේ විශේෂාංග
ඇමෙරිකානු ගුවන් හමුදාව ප්‍රකාශ කරන්නේ, මෙම GPS මගින් මෙහෙයවන ආයුධයට පිපිරීමට පෙර පොළව යට මීටර් 61ක් පමණ ගැඹුරට විනිවිද යාමට හැකියාව ඇති බවයි. එය ආසන්න වශයෙන් මීටර් 6.2ක් දිග වන අතර, කිලෝග්‍රෑම් 13,600ක පමණ බරකින් යුක්ත වේ.
ආරක්ෂක විශ්ලේෂණ වෙබ් අඩවියක් වන “ද වෝ සෝන්” (The War Zone) පවසන පරිදි, මෙම බෝම්බයේ යුධ ශීර්ෂය තුළ කිලෝග්‍රෑම් 2,400ක පමණ පුපුරණ ද්‍රව්‍ය අඩංගු වන අතර, ඒවා විශේෂයෙන් AFX-757 සහ PBXN-114 වර්ගවලට අයත් වේ.
යුධ ශීර්ෂයේ බඳ, විශේෂ ඉහළ කාර්ය සාධනයක් සහිත වානේ මිශ්‍ර ලෝහයකින් නිපදවා ඇති අතර, එමගින් විශාල පුපුරණ ද්‍රව්‍ය ප්‍රමාණයක් ගෙන යාමට ඉඩ සලසමින් එහි දෘඪතාව පවත්වා ගනී. දැනට මෙම GBU-57 බෝම්බය සතු වන්නේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයට පමණි
GBU-57 බෝම්බය අනෙකුත් බංකර්-බස්ටර් බෝම්බ සමඟ සැසඳෙන්නේ කෙසේද?
GBU-57 බංකර්-බස්ටර් බෝම්බය, එහි බර අනුව බලන විට සමාන යුධ උපකරණ අතර විශේෂ ස්ථානයක් ගනී.
GBU-43/B Massive Ordnance Air Blast Bomb:
ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ GBU-43/B Massive Ordnance Air Blast Bomb බෝම්බය මීටර් 9ක් පමණ දිග වන අතර, බර කිලෝග්‍රෑම් 9,800ක් පමණ වේ. මෙය “සියලු බෝම්බවල මව” ලෙස හැඳින්වූ අතර, 2017 වසරේදී ඇෆ්ගනිස්ථානයේ ඉස්ලාමික් ස්ටේට් සටන්කාමීන්ට එරෙහිව මෙය භාවිතා කරන ලදි. GBU-57 මෙන් නොව මෙය මතුපිටට වැදීමට මොහොතකට පෙර පුපුරා යයි, එනම් භූමිය විනිවිද යාමක් සිදු නොවේ. මෙම බෝම්බය කිලෝග්‍රෑම් 8,500කට ආසන්න පුපුරණ ද්‍රව්‍යවලින් පිරී ඇති අතර, එය GBU-57 ට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිය.
GBU‑28 සහ BLU‑109
ඇමෙරිකානු අවි ගබඩාවේ ඇති අනෙකුත් බංකර්-බස්ටර් බෝම්බ අතරට GBU‑28 සහ BLU‑109 ඇතුළත් වේ.
* GBU-28: මෙය ලේසර් මගින් මෙහෙයවන අවියක් වන අතර, බර කිලෝග්‍රෑම් 2,300ක් පමණ වේ. කොන්ක්‍රීට් මීටර් 6ක් දක්වා විනිවිද යාමට එයට හැකියාව ඇත. 1991 ගල්ෆ් යුද්ධයේදී ප්‍රධාන ඉරාක විධාන සහ පාලන බංකරය විනාශ කිරීමට GBU-28 භාවිතා කරන ලදි.
* BLU-109: මෙය දළ වශයෙන් කිලෝග්‍රෑම් 900ක් බර වන අතර, GBU-57 මෙන්, බංකර් සහ ගුවන් යානා ආරක්ෂක ස්ථානවලට එරෙහිව භාවිතා කළ හැකි විනිවිද යාමේ අවියකි. TWZ වාර්තා කරන පරිදි, ශක්තිමත් කරන ලද කොන්ක්‍රීට් මීටර් 1.2 සිට 1.8 දක්වා විනිවිද යා හැකි අතර, කිලෝග්‍රෑම් 240ක පමණ පුපුරණ ද්‍රව්‍ය අඩංගු වේ. එක්සත් ජනපදය BLU-109 බෝම්බ 100ක් ඊශ්‍රායලයට ලබා දුන් අතර, ඒවා හෙස්බුල්ලා ප්‍රධානියා වූ හසන් නස්රල්ලා ඝාතනය කිරීමට භාවිතා කළ බවට විශ්වාස කෙරේ.
රුසියාවේ FAB-1500
රුසියාවට ද තමන්ගේම බංකර්-බස්ටර් බෝම්බයක් ඇත: එය කිලෝග්‍රෑම් 1,500 බරැති FAB-1500 බෝම්බයයි. මෙය ද නිරවද්‍යතාවයෙන් යුක්තව මෙහෙයවනු ලැබුවද, මීටර් 20ක ගැඹුරකට පමණක් විනිවිද යාමට එයට හැකියාව ඇත.
බෝම්බය යොදවන්නේ කෙසේද?
B-2 ස්පිරිට් (B-2 Spirit) යානය පමණක් මෙම බංකර්-බස්ටර් බෝම්බ රැගෙන යාම සඳහා වැඩසටහන්ගත කර ඇත. ඇමෙරිකානු අභ්‍යවකාශ සහ ආරක්ෂක සමාගමක් වන නොර්ත්‍රොප් ග්‍රමන් (Northrop Grumman) විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද මෙම ජෙට් යානය ද මෙහෙයවනු ලබන්නේ ඇමෙරිකානු ගුවන් හමුදාව විසින් පමණි.
මෙම යානයට GBU-57 බෝම්බ දෙකක් ගෙන යා හැකි අතර, එක් බෝම්බයක් එක් මැදිරියක රඳවනු ලැබේ. ඇමෙරිකානු ආරක්ෂක නිලධාරීන් B-2 ස්පිරිට් යානය සාම්ප්‍රදායික මෙන්ම න්‍යෂ්ටික අවි ද බෙදා හැරීමට හැකියාව ඇති බහු කාර්ය බෝම්බ හෙලන යානයක් ලෙස විස්තර කරයි. සතුරු රේඩාර් පද්ධති වලට හඳුනා ගැනීමට නොදී, සංකීර්ණ ආරක්ෂක පද්ධති විනිවිද යාමට සහ දැඩි ලෙස ආරක්ෂා කරන ලද ඉලක්කවලට පහර දීමට ඉඩ සලසන ලක්ෂණ මෙම යානයට ඇත.
බෝම්බය මීට පෙර භාවිත කර තිබේද?
මෙම බෝම්බය සටන් මෙහෙයුම් සඳහා යොදාගෙන ඇති බවට වාර්තා වී නොමැත. ඇමෙරිකාව 2000 දශකයේ සිට මෙය සංවර්ධනය කිරීමට පටන් ගත් අතර, 2004 දී Massive Ordnance Penetrator වැඩසටහන සඳහා බෝයිං (Boeing) සමාගමට කොන්ත්‍රාත්තුවක් පිරිනමන ලදි. එතැන් පටන්, GBU-57 හි සියලුම යෙදවීම් සිදුව ඇත්තේ පරීක්ෂණ හෝ පුහුණු කටයුතු සඳහාය.
අභ්‍යවකාශ සහ ආරක්ෂක ප්‍රකාශනයක් වන “එයාර් ඇන්ඩ් ස්පේස් ෆෝසස් මැගසින්” (Air and Space Forces Magazine) අනුව, 2014, 2015 සහ 2016 වසරවලදී පරීක්ෂණ අත්හදා බැලීම් සිදු කර ඇත.
2017 දී, B-2 යානා කිහිපයක් එක්සත් ජනපදයේ විශාලතම හමුදා කඳවුර වන වයිට් සැන්ඩ්ස් මිසයිල පරාසයේදී (White Sands missile range) පරීක්ෂණ අත්හදා බැලීම් හතරක් සම්පූර්ණ කර ඇත.
උපුටා ගැනීම: සියළු තොරතුරු CNA සහ අන්තර්ජාලය ඇසුරෙනි
